Deze net zo mooie als curieuze kaart werd in 1646 getekend door de Dokkumer bierbrouwer en koopman met de schitterende naam Okke Bockebloet. De kaart laat zien dat Bockebloet behalve bierbrouwer en koopman ook een verdienstelijk tekenaar was.
De vestingwerken en stedenbouwkundige structuur van Dokkum, Leeuwarden en Groningen zijn, zeker gelet op de schaal, vrij nauwkeurig weergegeven. Dat hij (als Dokkumer) Dokkum wat te groot tekende en (als Fries) Groningen wat te klein, zullen we hem niet kwalijk nemen.
Ook de kerkjes van de verschillende dorpen zijn door Bockebloet met zorg getekend. Ze zijn misschien niet 100% waarheidsgetrouw, maar door middel van enkele ‘standaardtypes’ (spitse toren, zadeldaktoren, geen toren) weet hij de dorp(skerk)en goed te typeren. Ook de overige, verspreide bebouwing is met een behoorlijke verfijning getekend.
Het meest curieuze aan de kaart is de prominent afgebeelde manspersoon, die vermoedelijk Bockebloet zélf voorstelt. In zijn ene hand heeft hij een passer en in de andere een maatstok, gereedschap dat gebruikt werd door landmeters. Dát was Bockebloet niet, althans niet ‘geadmitteerd’ (toegelaten) door het Hof van Friesland. Bierbrouwer was hij wel en daar verwijst hij ook naar: de maatstok rust op een biervaatje met het merkteken van De Halve Maan, Bockebloets brouwerij aan de Diepswal in Dokkum.
Voor het maken van de overlay is de kaart van Bockebloet met behulp van vier punten ‘gegeorefereerd’: De zijl in Dokkum, de Waag in Leeuwarden, de Burgumer Daam in Burgum en de Martinikerk in Groningen. Dat resulteert in een overlay die relatief weinig vervormd is. Aan de windroos is te zien dat de kaart door het georefereren in de breedte wel enigszins ‘samengedrukt’ is.
De ligging van de plaatsen en de loop van de waterwegen in het gebied tussen de drie steden is iets minder nauwkeurig. Niettemin komt Bockebloets kaart over het algemeen vrij goed overeen met de werkelijke situatie. Omdat vrijwel uitgesloten kan worden dat hij zelf metingen heeft verricht, zal Bockebloet gebruik hebben gemaakt van een bestaande, professioneel vervaardigde kaart.
.jpg)
Meehelpen om onze content ook in de toekomst gratis beschikbaar te houden? Doneer dan nu via deze knop!
|
