Kaart van Schiermonnikoog in de atlas van Eekhoff

EEN AFDRUK VAN DEZE KAART BESTELLEN? KLIK HIER

De Nieuwe Atlas van Friesland, zoals de officiële benaming van de Atlas van Eekhoff luidt, werd in opdracht van het provinciebestuur gemaakt. Op 2 maart 1847 verscheen in de Leeuwarder Courant het “Berigt van Inteekening op de uitgave van een nieuwe Atlas van Vriesland”. De prijs voor de hele atlas met 32 kaarten was fl. 48, losse kaarten kostten fl.2 per stuk. Een reeds voltooide proefkaart van Baarderadeel was “ter  bezigtiging voorhanden”. De laatste kaart was die van Oostdongeradeel, die in 1856 klaar was. Opvallend is dat op deze kaart als jaartal '1858' gedrukt is en dat dat jaartal door iemande met potlood gecorrigeerd is naar 1854.  

Iedere kaart werd in de betreffende gemeente twee weken ter inzage gelegd. Via een voorafgaande publicatie in de Leeuwarder Courant meldde Eekhoff dat “ieder in de gelegenheid wordt gesteld om daarop schriftelijke aanmerkingen aan het Bestuur mede te deelen”. Ook werd nog even vermeld dat men nog steeds voor twee gulden een losse kaart kon bestellen, “dewijl die na de uitgave niet meer te bekomen zullen zijn”.

Aan de overlay is te zien dat de kaart niet erg nauwkeurig is. Dat blijkt enerzijds uit de vorm en de afmeting van het eiland. Die zijn weliswaar aan verandering onderhevig, maar dat kan niet de grote afwijking verklaren tussen de kaart en het huidige Schiermonnikoog. Ter vergelijking: de Eekhoff-kaart van Ameland is een stuk nauwkeuriger. 
De onnauwkeurigheid van de kaart blijkt óók uit het feit dat de overlay nogal vervormd is. De overlay is gemaakt op basis van 'referentiepunten' die sinds 1854 overanderd zijn. Bij een nauwkeurige kaart zou dat moeten leiden tot een rechthoekige overlay. Op Schiermonnikoog had men domweg te weinig zaken die 'houvast' boden bij de kartering. Op Ameland lag dat, met vier dorpen verspreid over het eiland, wat eenvoudiger.